Bacak Eğriliği Düzeltilmesi (Yüksek Tibia Osteotomisi)

Diz eklemi iç ve dış kısım olarak iki yarıma ayrılabilir. Ayakta durduğumuzda vücut ağırlık aksı; kalça başından başlayarak dizin ortasından ve ayak bileği ortasından geçer. Bu sayede vücut ağırlığımızın %60’ı dizin iç, %40’ı ise dış kısmı yansır. Dolayısıyla yaşla birlikte dizin iç kısmı daha erken aşınır ve bacaklar iç tarafa doğru eğilir. Buna ‘O Bacak’ (çarpık bacak: genu varum) denir.

İç tarafa doğru eğilen bacakta diz iç kısmı çok daha fazla yük gördüğünden eklem daha hızlı yıpranarak kireçlenmeye uğrar.  Oluşan kireçlenme ve eklem hasarı diz eklemini diz protezi ameliyatına götürecek süreci daha da hızlandırır.

İşte bu eğriliği düzeltmeye yarayan kemik düzeltme ameliyatına ‘Yüksek Tibial Osteotomi (YTO)’ denir. Bu estetik amaçlı yapılan görsel bir düzeltme olmayıp, dizin erken yıpranmasını engellemek veya sadece iç tarafı yıpranmış dizlerde protez ameliyatını geciktirmek amacıyla yapılan gerçek bir düzeltme girişimdir.

İleri bacak eğriliği olan (çarpık bacağa sahip) genç hastalar, her ne kadar estetik amaçlı düzeltme talebinde bulunsalar da bu yaşlarda bacak düzeltmesinin kemik ameliyatıyla yapılması diz sağlığını korumak için gereklidir.

Günümüzde YTO için genelde 40-60 yaş arası diz kireçlenmesi olan (diz iç taraf kıkırdağı aşınmış) hastalar başvurur. Bu yaş ve hasar gurubundaki tedavinin amacı ise, diz protezi öncesi hastaya 5-10 yıl kazandırmak, hem de bu zaman zarfında çok daha ağrısız ve konforlu diz hareketleri sağlamaktır.

YTO ameliyatının hedefi; hastanın bacak eğriliğini düzelterek, yükü dizin iç taraftaki aşınmış kıkırdak bölgesinden alarak daha sağlıklı olan dış tarafına transfer etmektir.

YTO kimlere uygulanabilir?

• Dizinin iç tarafında kireçlenme olup, dış tarafı ve diz kapağının normal olduğu durumda,
• Bacakta 25 dereceden fazla eğriliğin olmadığı,
• Aşırı kilolu olmayan hastalarda,
• Dizde hareket kısıtlılığının fazla olmayan
• Romatizmal diz tutulumunun olmayan, hastalarda uygulanır.

YTO Ameliyatının Faydaları Nelerdir?

• Ameliyat diz altından yapılır. Eklem içine müdahale edilmediğinden ve ekleme herhangi bir implant konulmadığından dolayı doğal eklem yapısı korunur. Hastalar proteze göre daha rahat hareket ederler.
• Uygun hasta grubuna yapıldığında diz protezi ameliyatını 5 ile10 sene erteler. Diz protezinde ameliyattan yıllar sonra ortaya çıkabilen protez revizyonuna gereksinim azalır.

Ameliyat yöntemi:

Ameliyat öncesi ayakta bacak boy grafileri çekilerek, bacak yük taşıma aksının ne kadar kaydığı, açılanmanın ne kadar olduğu ölçülür.

Yüksek tibial osteotomi ameliyatı açık cerrahi ile yapılan bir ameliyattır. Açık cerrahi öncesinde artroskopi (kapalı) yöntemiyle diz ekleminin içerindeki hasarlı kıkırdak temizliği veya menisküs yırtıklarına müdahale yapılabilir. Ameliyatta diz altından kemik kesisi yapılarak istenen açıda düzeltmeye ulaşılınca plak vidalar sayesinde kemik sabitlenir.  Ameliyat sonrası bacaktaki eğriliğin düzeldiği rahatlıkla görülebilir. Yüksek tibial osteotomi ameliyatları sonrası bir veya iki gece hastanede kalmak gerekir, sonrasında 6 ila 8 hafta koltuk değnekleri ile yürüme, 2 ay sonra tam yüklenmeye izin verilir.

Ameliyatın komplikasyonları nelerdir?

Sık olarak görülmese de oluşabilecek başlıca komplikasyonlar şu şekilde sıralanabilir:

• ameliyat sırasında damar sinir hasarı
• şişme, ağrı, kompartman sendromu
• enfeksiyon
• damarlarda pıhtı oluşumu
• plak vidalarda gevşeme kırılma
• kaynamanın yeterince veya hiç olmaması