Kaslar kemiğe yapışmadan önce beyaz sağlam lifler haline dönüşürler, bu yapılara tendon ismi verilir. Tendonların aniden gücünün üzerinde zorlanması veya uzun süreli tekrarlayıcı yüklenmelere maruz kalması sonucu tendon iltihabı (tendinit) gelişir. Aşil tendonu, bacak arka kısmında bulunan kasların topuk kemiğine yapışan son kısmıdır. Aşil tendonunun iltihaplanmasına durumuna da aşil tendiniti denir.
AŞİL TENDİNİTİ NEDİR?
Aşil tendiniti nasıl oluşur?
Yürüme veya koşma sırasında topuk kemiğini yukarı kaldırma görevi gören aşil tendonu, uzun süreli yürüme, koşu veya ayakta kalma sonucunda aşırı zorlanma oluşturur ve bu durum aşil tendiniti ile sonuçlanabilir. Tedavi edilmezse tendon yıpranarak zamanla kopmaya (aşil tendonu rüptürü) neden olabilir, tendon koptuğunda gecikmeden hekime başvurulmalıdır.
Aşil Tendiniti belirtileri nelerdir?
Aşil tendiniti tendonun orta kısmı veya topuğa yapışma yerinde olmak üzere iki şekilde görülür. Tendonun orta kısmında meydana gelen tendinit, genellikle genç ve aktif kişilerde görülür. Ancak aşil tendinit en çok topuk kemiğine yapışan kısmında görülür. Bu tip daha çok aktif olmayan ileri yaş grubundaki bireylerde rastlanır.
Aşil tendiniti (aşil tendinopatisi) ayak bileğinin arkasındaki ağrı ve sertlik ile başlar. Ağrı zamanla kademeli olarak ortaya çıkabilir ve genellikle sabahları uyanıldığında ve ilk adım atmada aşil tendonunda ağrı şiddetlenir, ısınma ile ağrı hafifler. Koşma veya diğer zorlayıcı sportif aktiviteler sonrası ağrı tekrar artar. Zamanla yürüme veya merdiven inip çıkma ağrı nedeniyle zorlaşır. Tendonda veya yapışma yerinde kalınlaşma ve şişlik görülür. Topuk kemiğine yapışma yerinde kemik çıkıntısı gelişmesi şişliği daha da artırır.
Aşil Tendiniti için risk faktörleri nelerdir?
- Erkekler
- İleri yaş
- Düz tabanlık ve aşırı kilo
- Antreman şartları: yokuş koşma, aşınmış ayakkabılar, soğuk iklim
- sedef hastalığı, hipertansiyon
- ilaç kullanımı: florokinon gurubu ilaç kullanımı
Aşil Tendiniti nasıl teşhis edilir?
Tendinitin teşhisi için muayene yeterlidir, ancak tendonda gelişen hasar derecesini saptamak ve tedaviye karar vermek için ultrason ve MRI istenebilir.
Aşil Tendiniti nasıl tedavisi edilir?
Tedavide öncelikle ağrı ve hassasiyet azaltılmaya çalışılır. Ağrılarınızı arttıran aktivitelerden, yüksek efor gerektiren spor aktivitelerinden kaçınmak gerekir. Topuk yükseltici tabanlıklar ile topuğun yükselmesi sağlanarak tendona binen yük azaltılır. Bunun yanında iltihabın giderilmesi için soğuk uygulama, ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Aşil germe egzersizleri verilerek sabah ilk yürüyüş veya spor faliyetine başlarken tendonun aşırı zorlanması önlenir.
Tüm bu önlemlerle erken aşil tendinitinde iyileşme süresi 3-7 hafta arasında değişir. Bu tedavilerden yeterince fayda görmeyen hastalara alçı veya breys uygulanabilir.
Ağrıyı gidermek için ESWT ve biyolojik tedaviler uygulanabilir.
Tüm tedavilere rağmen 6 ay veya daha uzun süre de iyileşmeyen aşil tendinitinde (kronik aşil tendiniti/tendinozis) cerrahi tedavi gerekir.
Aşil tendonunda gerginlik varsa kastan uzatma (gastrokinemius ression) yapılır.
Açık cerrahide tendonda %50’den az hasar varsa hasarlı bölge çıkarılarak tendon tamir edilir. Fakat hasar %50’den fazla ise tendon transferi de yapılmalıdır.
